Hiszpański temperament
Koncert w ramach 26. Międzynarodowego Festiwalu "Nova Muzyka i Architektura"
Wydarzenie odbywa się w ramach projektu „Kujawy + Pomorze - promocja potencjału gospodarczego regionu – edycja II"
Wystapią:
zespół Quatuor Europa (Hiszpania) w składzie:
Cristian Ifrim - I skrzypce
Anna Radomska - II skrzypce
Fily Diakite - altówka
Esperanza Hernandez Muñoz – wiolonczela
Program:
E. Granados - Danza Española
I. Albeniz - Suita Hiszpańska: Asturias, Granada, Sevilla
G. F. Telemann - Suita Don Quijote
G. F. Telemann - Galop Rosinante i Sancho Pansa
G. F. Telemann - Odejscie Don Quijota
L. Boccherini - Fandango
Amparito la Roca - pasodoble
G. Bizet - Suita z opery Carmen: Habanera, Seguidilla, Marsz Torreadora
Uwertura z zarzueli hiszpańskiej
F. Chueca - Bateo
Propinas - Viva España
Agua azucarilo y aguaradiente
Isaac Albéniz (1860-1909) i Enrique Granados (1867-1916) to kompozytorzy, którzy współtworzyli idiom muzyki hiszpańskiej na przełomie XIX i XX wieku. W indywidualny sposób wykorzystywali tradycyjny folklor, przenosząc go na grunt muzyki narodowej. W interpretacjach kwartetu Quautor Europa zabrzmią: Danza Española Granadosa oraz Suita hiszpańska Albéniza (Asturias, Granada, Sevilla).
Kolorytu hiszpańskiego niepozbawiona była także muzyka barokowa. Własne „wariacje” na temat muzyki hiszpańskiej zaserwował słuchaczom Georg Philipp Telemann (1681-1767) przedstawiając umuzycznioną wersję historii Don Kichota w swojej suicie pod tym samym tytułem co powieść Miguela de Cervantesa.
Fandango – hiszpański taniec ludowy na 3/8 z towarzyszeniem gitary i kastanietów to obok bolera i pasodoble muzyczna wizytówka Hiszpanii. Dobrze wiedział o tym Luigi Boccherini (1741-1805) – włoski kompozytor doby muzycznego klasycyzmu pisząc swoje ogniste Fandango.
Czarę muzyki hiszpańskiej dopełnią: Amparito Roca – pasodoble skomponowane w 1925 roku przez katalońskiego muzyka i kompozytora Jaume Teixidora Dalmau (1884-1957) oraz Bateo Federico Chuecy (1846-1908) jednego z najciekawszych przedstawicieli hiszpańskiego widowiska baletowego jakim była zarzuela – rozrywkowy teatr muzyczny często porównywany z włoską operą buffa, wiedeńską operetką albo amerykańskim musicalem. Agua, Azúcarillos y Aguardiente to również zarzuela z librettem Miguela Ramosa Carrión i muzyką Chuecy.
Prawdziwie hiszpańskiego muzycznego temperamentu nie poskąpił Stwórca reprezentantowi francuskiego weryzmu, którym był Georges Bizet (1838-1875). „Carmen Mériméego! Czy to aby nie ją morduje kochanek? I to środowisko – złodzieje, Cyganie, robotnice!” – takie słowa padały z ust przerażonych melomanów na wieść, o tym, iż Bizet pisze swoją nową operę – Carmen według noweli Prospera Mériméego, pisał Piotr Kamiński. Nie było jeszcze w teatrze operowym tak wyrazistej postaci jak Carmen. Fenomen tej opery tkwi nie tylko w melodycznej inwencji kompozytora. To opracowanie harmoniczne i genialna instrumentacja przydały uwerturze, corridzie, marszowi torreadora i wielu innym częściom tego dzieła nieśmiertelności. Bizetowskie tematy porywają siłą i bezpośredniością wyrazu. Już słynny Wstęp wprowadza trzy tematy ilustrujące: corridę, marsz torreadora i przeznaczenie. We Wstępie zaznaczają się wyraziście dwa podstawowe aspekty opery: jej feeryczna dekoracyjność i mroczna dramaturgia. Paleta barw zdaje się niewyczerpana a instrumentacja nigdy nie traci klarowności, przypisując poszczególnym instrumentom dyskretną symbolikę. Absolutny, muzyczny majstersztyk.
Aneta Derkowska