Kameralnie na skrzypce i wiolonczelę

Koncert
Nova Muzyka i Architektura
Data
Miejsce
Kościół św. Szczepana
Wstęp
Wstęp wolny

 

Koncert w ramach 26. Międzynarodowego Festiwalu "Nova Muzyka i Architektura"

Wydarzenie odbywa się w ramach projektu „Kujawy + Pomorze - promocja potencjału gospodarczego regionu – edycja II"

 

Wystąpią: 
Bartłomiej Fraś - skrzypce
Julianna Vinci - wiolonczela
Aneta Derkowska - prowadzenie

W programie:
G. Ph. Telemann - Sonata g-moll na skrzypce i basso continuo TWV 41:g8
J. S. Bach - Sonata G-dur na skrzypce i basso continuo BWV 1019
L. van Beethoven - II Duet na skrzypce i wiolonczelę WoO 27
G. F. Handel/J. Halvorsen - Passacaglia
R. Gliere - Huit Morceaux op. 39
M. Ravel - Sonata na skrzypce i wiolonczelę

Muzyczną podróż, w której przewodnikami będą nam skrzypce i wiolonczela rozpoczniemy do muzyki baroku. Pięć sonat na skrzypce i klawesyn obbligato Johanna Sebastiana Bacha (1685-1750) reprezentuje typ sonaty triowej na skrzypce i klawesyn z partią basu na klawesynie lub violi da gambie. Ale ponieważ w baroku powszechnie obowiązywała zakładająca dowolność obsady technika alternatim utwory te wykonywano także na innych instrumentach. Partia basu została tu przez Bacha skrupulatnie zanotowana i nie była improwizowana jak w przypadku większości sonat na instrument solowy i basso continuo. Utwory powstały najprawdopodobniej podczas pobytu Bacha w Köthen, w latach 1720-1723. 
Pozostając w kręgu barokowej muzyki niemieckiej wysłuchamy Sonaty g-moll na skrzypce i basso continuo TWV 41:g8 Georga Philippa Telemanna (1681-1767) pochodzącej ze zbioru Sonat metodycznych, napisanych dla habsburskiego kupca Rudolpha Burmestra i jego brata Hieronymusa. Omawiane kompozycje stanowiły prawdziwe kompendium muzycznych stylów i pełniły rolę podręcznika sztuki ornamentacji. 
Passacaglia na skrzypce i wiolonczelę lub skrzypce i altówkę norweskiego skrzypka oraz kompozytora Johana Halvorsena (1864-1935) powstała na bazie finałowej części Suity klawesynowej g-moll HWV 432 przyjaciela Telemanna ‒ Georga Friedricha Händla (1685-1759). Czterotaktowy temat główny stanowiący podstawę późniejszych wariacji opiera się na sekwencji ośmiu akordów o rytmie punktowanym. W dalszym przebiegu utworu kompozytor wymaga od solistów maestrii i wirtuozerii, nie szczędząc muzykom technicznej ekwilibrystyki. 
Trzy duety na klarnet i fagot lub skrzypce i wiolonczelę WoO 27 Ludwiga van Beethoven (1770-1827) (autorstwo nie jest pewne)  pochodzą prawdopodobnie  z wczesnego okresu twórczości kompozytora, ale opublikowane zostały dopiero między 1810 a 1815 rokiem, w Paryżu. Te prawdziwe perełki wyprzedzające swoją epokę zostały napisane w stylu wczesnoromantycznym.  
Nasza podróż dalej wiedzie przez Moskwę, gdyż Reinhold Moritsevich Glière (1875-1956) – nauczyciel m.in. Siergieja Prokofiewa był wykładowcą w moskiewskim Instytucie Gnesina. Jego Osiem duetów na skrzypce i wiolonczelę op. 39 z 1909 roku powstało po powrocie kompozytora z Berlina do Moskwy. Dedykowane  Borysowi Kaliushno stanowią one cykl muzycznych błyskotek mieniący się różnymi odcieniami wirtuozerii. 
Tym razem festiwalowe wojaże zakończymy muzyką francuską, zabrzmi bowiem Sonata na skrzypce i wiolonczelę Maurice’a Ravela (1875-1937), poświęcona pamięci Claude’a Debussy’ego. Kompozytor ukończył ją w 1922 roku. W utworze wzorem późnych sonat twórcy Popołudnia Fauna Ravel ograniczył bogactwo barwowe, decydujące wcześniej o idiomie kompozytorskim Debussego, na rzecz prymarnego znaczenia melodii i konstrukcyjnej funkcji kontrapunktu, który szczególne znaczenie zyskuje w finale będącym prawdziwą kulminacją sztuki polifonicznej. 

Aneta Derkowska