Zagrożenia i porady
SIECIOHOLIZM I FONOHOLIZM
Nadużywanie Internetu oraz uzależnienie od niego staje się coraz większym problemem. W Polsce ponad 100 000 osób jest uzależnionych, a kolejne 750 000 jest zagrożonych uzależnieniem.
Problem ten dotyka głównie dzieci i młodzież – już mniej niż co 10 młody człowiek należy do grupy zagrożonych lub uzależnionych.
Po czym więc poznać, że jesteś zagrożony siecio i fonoholizmem – poniżej kilka wybranych sygnałów ostrzegawczych:
- nieustannie zerkasz na telefon i musisz mieć go zawsze przy sobie;
- „ekran” to Twój jedyny sposób na nudę lub inne nieprzyjemne uczucia;
- nie wyobrażasz sobie dnia, a nawet godziny bez telefonu;
- często niedosypiasz, bo grasz, skrolujesz, przeglądasz media społecznościowe;
- nierzadko łapiesz się na tym, że nie wiesz, jak przebyłeś drogą z punktu A do punktu B;
- mimo usilnych prób nie jesteś w stanie kontrolować ilości czasu spędzanego w sieci;
- zaczynasz zaniedbywać inne obszary Twojego życia – dom, rodzinę, naukę, pasje, przyjaciół;
- odebranie Ci telefonu lub tabletu jest dla ciebie uciążliwą, surową konsekwencją;
- zaniedbujesz domowe obowiązki;
- masz problemy z koncentracją, dokończeniem nawet prostego zadania bez przerywania go;
- oszukujesz siebie i innych jeżeli chodzi o czas spędzany w sieci;
- Twoje relacje z bliskimi ulegają stopniowemu pogorszeniu;
- masz kłopoty ze snem i przeciążeniem informacjami;
- zbierasz coraz słabsze oceny w szkole;
- łamiesz założone przez siebie limity czasowe;
- stałeś się elektronicznym gadżeciarzem;
- korzystasz z „ekranów” w sytuacjach, kiedy stwarza to realne zagrożenie (na przejściu dla pieszych, jadąc rowerem, hulajnogą);
- zamiast się uczyć bez sensu i celu przeglądasz Internet;
- coraz częściej kłócisz się ze swoimi bliskimi z powodu czasu spędzanego w necie;
- przestajesz interesować się otoczeniem – zamiast patrzeć na świat i ludzi wokół siebie ciągle wpatrujesz się w ekran smartfona;
- stopniowo pogarsza się Twój stan zdrowia – wady postawy, otyłość, ospałość.
Jeśli masz wątpliwości czy to jeszcze tylko zwykła rozrywka, czy już jesteś zagrożony uzależnieniem możesz skorzystać ze sprawdzonych rozwiązań:
- AKTYWNIE DBAJ o swoje WARTOŚCI, POTRZEBY I CELE – jeśli sam nie wybierzesz tego, co dla Ciebie ważne i na co CHCESZ poświęcać swój czas to inni wybiorą za Ciebie podsyłając treści, filmiki do oglądania;
- PLANUJ swój dzień;
- ODPOWIEDZIALNIE, ŚWIADOMIE I CELOWO korzystaj z urządzeń ekranowych w domu i poza nim – sam wybieraj treści, które przeglądasz,
- USTAL PRECYZYJNIE CZAS przeznaczony na korzystanie z Internetu dla rozrywki i wprowadź jasne i proste zasady dotyczące „ekranów” – bądź w tym słowny i konsekwentny;
- spożywaj posiłki bez włączonych ekranów;
- stwórz miejsce w domu, gdzie będziesz odkładał telefon lub tablet – nie noś go ciągle przy sobie;
- kładź się spać i ZASYPIAJ BEZ TELEFONU;
- WYŁĄCZ automatyczne POWIADOMIENIA I WIBRACJE;
- kiedy robisz coś ważnego, przyjemnego odkładaj telefon poza zasięg Twojego wzroku i słuchu;
- DBAJ O PRZYJAŹNIE W REALU, a nie tylko w Internecie;
- rozwijaj swoje obecne zainteresowania i odkrywaj nowe pasje;
- pozostań aktywny fizycznie – pamiętaj o tym, że e-sport to nie sport, e-spacer to nie spacer, a e-dotyk nie zastąpi przytulenia czy poklepania po plecach.
KIEDY JESTEŚ NA IMPREZIE LUB 18-TCE
Bawić się BEZPIECZNIE I ZDROWO to najlepiej NIE PIĆ, NIE PALIĆ I NIE BRAĆ NARKOTYKÓW, a jeżeli już decydujesz się na takie ryzyko możesz zadbać o siebie i znajomych, przestrzegając kilku podstawowych zasad:
- nie chodź na imprezy sam;
- idąc na imprezę ze znajomymi:
- umówcie się na regularny kontakt, by sprawdzić kto w jakim jest stanie;
- ustalcie kto po kolei pilnuje Waszych rzeczy i napojów;
- jeśli Ty lub ktoś inny źle się poczuje nie pozostawiajcie siebie bez opieki;
- NIGDY nie przyjmuj żadnych napojów od nieznajomych – nawet wody!!!
- zawsze miej obok siebie zaufaną, trzeźwą osobę, z którą się liczysz;
- często wychodź na świeże powietrze i odpoczywaj w chłodnych miejscach;
- dbaj o nawodnienie organizmu wodą i sokami owocowymi;
- pamiętaj, że modne dziś narkotyki klubowe to nieznane mieszanki – nigdy nie wiesz, jaki to „miks”, kto i czego dodał
- w drodze produkcji i dystrybucji – to towar bez znaku i gwarancji jakości;
- kiedy jesteś sam lub w nowym towarzystwie pilnuj swoich napojów i nie spuszczaj ich z oczu;
- nigdy nie prowadź samochodu ani nie wsiadaj do niego z nikim kto jest pod wpływem;
- jeśli już pijesz rób to powoli, świadomie i ostrożnie – nie pij zbyt szybko – dzisiaj ta sama ilość alkoholu może wpłynąć na ciebie zupełnie inaczej niż poprzednim razem;
- pamiętaj, że alkohol i inne substancje psychoaktywne działają z opóźnieniem;
- nigdy nie mieszaj alkoholu z innymi substancjami psychoaktywnymi (lekami, narkotykami);
- zapewnij sobie pewny i bezpieczny powrót do domu.
"TRAWA" ZAPUSZCZA KORZENIE GŁĘBOKO I SZEROKO!!!
Marihuana jest jednym z najbardziej podstępnych i zdradliwych narkotyków na świecie. Powoli, niezauważalnie, systematycznie oplata neurony w mózgu osoby, która ją zażywa bez świadomości tego, że powoli „trawa” zaczyna opanowywać cały system. Robi to w sposób bardzo subtelny i cichy, przez co nieuchwytny dla bliskich i samego biorącego. Jednak, po pewnym czasie konsekwencje jej zażywania są bardzo uciążliwe i groźne w skutkach. Poniżej kilka z nich:
- silne uzależnienie psychiczne;
- trudności w zapamiętywaniu;
- apatia i brak chęci do działania;
- psychozy, urojenia, omamy;
- smutek, niepokój i stany lękowe, prowadzące do ciężkich objawów depresyjnych;
- zaburzenia pamięci, uwagi, koordynacji i koncentracji;
- stany przygnębienia, zmęczenia, rozdrażnienia;
- samotność i izolacja społeczna;
- liczne problemy zdrowotne: przewlekłe zapalenie krtani, oskrzeli, kaszel…;
- poczucie bezsensu i beznadziei.
Co możesz zrobić, kiedy ktoś z Twojego otoczenia – przyjaciel, chłopak, dziewczyna – pcha się w nałóg?
- REAGUJ NATYCHMIAST!!! Nie zwlekaj z rozmową.
- NIE POTĘPIAJ, NIE OSĄDZAJ, NIE ZAŁAMUJ RĄK, NIE MARUDŹ I NIE NARZEKAJ!!!
- Jasno określ swoje stanowisko – ZDECYDOWANE NIE dla alkoholu, narkotyków i innych używek.
- ZAZNACZ GRANICE Waszej znajomości – w otwarty i bezpośredni sposób.
- Powiedz, że jeśli dowiesz się, że Twój przyjaciel dalej będzie zdradzał Cię z jakimkolwiek nałogiem to będziesz o niego walczył. Jeśli to nie pomoże, zrób kolejny krok.
- Rozwiązuj problemy, póki są jeszcze małe – NIE KRYJ, TEGO KTÓRY BIERZE!!!
PODSUMOWANIE
Narkotyki zmieniają myślenie, odczuwanie i zachowanie, a prędzej czy później zniszczą zdrowie, Waszą relację, pasje i wszystko inne, co napotkają na swojej drodze, by ostatecznie sięgnąć po to, co najcenniejsze, czyli ŻYCIE.
- POINFORMUJ kogoś DOROSŁEGO!!! Rodziców, pedagoga, wychowawcę – sam wiesz kto z dorosłych z pewnością udzieli niezbędnego wsparcia.
- Szczera rozmowa z dorosłym to nie jest „strzelanie z ucha”, donoszenie ani bycie konfidentem, tylko wyraz pomocy, troski i odwagi, które mogą uratować czyjeś zdrowie lub nawet życie. Przecież w ostateczności możesz to zrobić anonimowo.
Uzależnienia czy te czynnościowe, czyli związane z robieniem czegoś w nadmiarze, czy te chemiczne, czyli związane z używaniem substancji psychoaktywnych (leki, alkohol, narkotyki i inne używki):
- będą stopniowo krok po kroku niszczyć życie Twoje i Twojej rodziny;
- niekorzystnie wpłyną na zdrowie fizyczne, emocjonalne i psychiczne;
- uzależnią Cię fizycznie i/lub psychicznie;
- spowodują szkody zarówno długo i krótkotrwałe, jak i odwracalne i nieodwracalne:
- uszkodzenia serca, wątroby, płuc, oskrzeli, naczyń krwionośnych;
- zaburzenia nastroju, koncentracji, pamięci;
- psychozy, omamy wzrokowe i słuchowe – dowiedziono, że ryzyko wystąpienia psychozy u osób używających marihuany w porównaniu do osób nieużywających zwiększa się o 40%;
- napady lękowe;
- zdaniem badaczy zażywanie narkotyków w okresie nastoletnim czterokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia depresji, myśli i prób samobójczych;
- przedawkowania;
- kłopoty z prawem;
- urazy i wypadki.
Autor tekstów:
Kornel Jarzębiński – pedagog, psychoterapeuta, certyfikowany specjalista psychoterapii uzależnień.